Chứng chỉ CME là gì? Quy định & Cách tích lũy CME theo Thông tư 32/2023/TT-BYT

Chứng chỉ CME là gì? Đây là câu hỏi then chốt mà bất kỳ bác sĩ, dược sĩ, điều dưỡng hay người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh nào cũng cần nắm rõ. CME là viết tắt của Continuing Medical Education, hay còn gọi là Đào tạo Y khoa liên tục. Đây là yêu cầu BẮT BUỘC để cập nhật kiến thức y khoa và là một trong những điều kiện quan trọng để duy trì hiệu lực của Chứng chỉ hành nghề (CCHN/GPHN) theo quy định mới nhất tại Thông tư 32/2023/TT-BYT.

Chứng chỉ CME là gì?

CME là gì?

CME là từ viết tắt của thuật ngữ tiếng Anh “Continuing Medical Education“, được định nghĩa chính thức trong các văn bản pháp luật Việt Nam là “Cập nhật kiến thức y khoa liên tục“.

Về bản chất, đây KHÔNG PHẢI là một bằng cấp chuyên môn như bằng Bác sĩ, Thạc sĩ hay Tiến sĩ. Thay vào đó, CME là một hình thức đào tạo và cập nhật kiến thức ngắn hạn sau đại học. Nó được cấp dưới dạng một giấy chứng nhận hoặc chứng chỉ xác nhận người hành nghề đã tham gia và hoàn thành một hoạt động đào tạo chuyên môn.

Mục đích chính của CME là giúp cán bộ y tế liên tục cập nhật các kiến thức, kỹ năng và công nghệ mới nhất trong lĩnh vực của mình, từ đó đảm bảo và nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh cho người dân.

Theo Thông tư 32/2023/TT-BYT, các hình thức đào tạo này rất đa dạng, bao gồm:

• Các khóa đào tạo, bồi dưỡng ngắn hạn.
• Các hội nghị, hội thảo khoa học về y khoa.
• Tham gia biên soạn giáo trình, tài liệu giảng dạy, tài liệu chuyên môn.
• Thực hiện các nghiên cứu khoa học hoặc tham gia giảng dạy về y khoa.

Phân biệt Chứng chỉ CME và Chứng chỉ hành nghề (CCHN)

Rất nhiều người hành nghề, đặc biệt là các bạn mới ra trường, thường nhầm lẫn giữa hai khái niệm này. Đây là hai loại giấy tờ hoàn toàn khác nhau về mục đích và giá trị pháp lý:

Giấy phép hành nghề (CCHN/GPHN):

• Là giấy phép, điều kiện tiên quyết và bắt buộc để một cá nhân được phép thực hiện hoạt động khám bệnh, chữa bệnh một cách hợp pháp tại Việt Nam.
• Dùng để xác nhận một cá nhân đủ năng lực, trình độ, và sức khỏe để hành nghề.
• Và Được cấp 1 lần và có giá trị 05 năm kể từ ngày cấp (theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023).

Chứng chỉ CME (Giấy chứng nhận Đào tạo Y khoa liên tục):

• Là bằng chứng, giấy chứng nhận bạn đã hoàn thành một khóa học, hội thảo… để cập nhật kiến thức.
• Là nghĩa vụ bắt buộc và là điều kiện duy trì để CCHN được tiếp tục có hiệu lực hoặc được gia hạn sau mỗi 05 năm.
• Mỗi chứng chỉ CME ghi nhận số giờ/tín chỉ (gọi là giờ tín chỉ ) bạn đã học. Bạn phải tích lũy đủ số tín chỉ này trong một khoảng thời gian nhất định (ví dụ: tối thiểu 120 giờ tín chỉ trong 05 năm liên tục ) để đáp ứng nghĩa vụ duy trì CCHN

Chứng chỉ CME có bắt buộc không?

CÓ, CME là bắt buộc. Đây là một nghĩa vụ pháp lý được quy định rõ ràng cho tất cả người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh.

Hậu quả nếu không tích lũy đủ CME

Tại Thông tư 32, Bộ Y tế đã quy định rõ:

“Người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh có nghĩa vụ tham gia cập nhật kiến thức y khoa liên tục…”.

Việc không hoàn thành nghĩa vụ này (tức là không tích lũy đủ số tiết CME theo yêu cầu) là một trong các trường hợp vi phạm pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh.

Dẫn đến người hành nghề có thể bị thu hồi Chứng chỉ hành nghề theo quy định tại Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023.

Quy định tích lũy CME: Cần bao nhiêu tiết và trong bao lâu?

Theo quy định tại Thông tư 32/2023/TT-BYT, Bộ Y tế quy định rõ nghĩa vụ của người hành nghề như sau:

“Người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh có nghĩa vụ tham gia cập nhật kiến thức y khoa liên tục tối thiểu 120 giờ tín chỉ trong 05 năm liên tục“.

Thông tư cũng giải thích rõ cách quy đổi: “01 giờ tín chỉ đối với các khóa đào tạo, bồi dưỡng ngắn hạn tương đương với 01 tiết học“.

Như vậy, hiểu một cách đơn giản, người hành nghề cần tích lũy đủ 120 tiết học CME trong chu kỳ 05 năm liên tục.

Người hành nghề có thể tham gia nhiều hình thức CME khác nhau (như học khóa ngắn hạn, tham gia hội thảo, nghiên cứu khoa học…) và số giờ tín chỉ của các hình thức này sẽ được cộng lại để tính tổng thời gian cập nhật kiến thức y khoa liên tục

Học CME ở đâu? Các hình thức tích lũy CME được công nhận

Các hình thức đào tạo được công nhận (Học online được không?)

Theo quy định tại Thông tư 32, người hành nghề có thể tích lũy giờ tín chỉ (tiết học) từ một hoặc nhiều trong các hình thức sau:

Tham gia khóa đào tạo, bồi dưỡng ngắn hạn, hội nghị, hội thảo khoa học:

• Đây là hình thức phổ biến nhất. Các đơn vị tổ chức sẽ thiết kế các khóa học, lớp tập huấn (ví dụ: khóa 48 tiết) hoặc các hội nghị, seminar chuyên đề.
• Một điểm mới quan trọng: Thông tư 32 đã chính thức công nhận hình thức đào tạo trực tuyến (online). Cụ thể, các khóa học, hội thảo có thể được tổ chức theo hình thức “trực tiếp hoặc trực tuyến” hoặc “trực tiếp kết hợp trực tuyến”, miễn là chương trình và đơn vị tổ chức tuân thủ quy định.

Tham gia biên soạn giáo trình, tài liệu chuyên môn:

• Người hành nghề tham gia biên soạn giáo trình, tài liệu giảng dạy, tài liệu chuyên môn, hoặc các quy trình chuyên môn được Thủ trưởng đơn vị ban hành sẽ được tính giờ tín chỉ

Thực hiện nghiên cứu khoa học và giảng dạy y khoa:

• Chủ trì hoặc tham gia các nhiệm vụ khoa học công nghệ (cấp cơ sở, cấp Bộ, cấp Nhà nước…).
• Viết bài báo khoa học đã được công bố.
• Tham gia giảng dạy các khóa đào tạo cấp văn bằng hoặc các khóa CME (Điều 6).

Tự cập nhật kiến thức và các hình thức khác:

• Hướng dẫn luận văn, luận án.
• Tham gia các hội đồng chuyên môn (Hội đồng đánh giá luận văn, Hội đồng nghiệm thu đề tài…).
• Tham gia các hoạt động sinh hoạt chuyên môn tại đơn vị (ví dụ: hội chẩn ca bệnh, phân tích ca bệnh).

Người hành nghề có thể cộng dồn giờ tín chỉ từ tất cả các hình thức hợp lệ trên để đạt đủ 120 giờ tín chỉ trong 05 năm liên tục.

Đơn vị nào được phép cấp chứng chỉ CME hợp lệ?

Một chứng chỉ CME chỉ có giá trị pháp lý khi được cấp bởi một “Cơ sở cập nhật kiến thức y khoa liên tục” đủ điều kiện theo quy định của Bộ Y tế.

Theo Thông tư 32, các đơn vị được phép tổ chức đào tạo và cấp chứng nhận CME bao gồm 3 nhóm chính:

1. Cơ sở giáo dục tham gia đào tạo nhân lực y tế: Đây là các trường Đại học, Cao đẳng Y Dược trên cả nước (ví dụ: Đại học Y Hà Nội, Đại học Y Dược TP.HCM…).
2. Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh: Các bệnh viện, viện nghiên cứu (như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Chợ Rẫy…) và các cơ sở KBCB khác đủ điều kiện và được Bộ Y tế/Sở Y tế công nhận.
3. Tổ chức xã hội – nghề nghiệp về khám bệnh, chữa bệnh: Đây là các Hội nghề nghiệp chuyên ngành (ví dụ: Hội Tim mạch Việt Nam, Hội Hồi sức Cấp cứu & Chống độc Việt Nam, Tổng hội Y học Việt Nam…) khi được cơ quan có thẩm quyền giao nhiệm vụ tổ chức đào tạo.

Người hành nghề cần kiểm tra kỹ tư cách pháp lý và sự công nhận của đơn vị tổ chức trước khi đăng ký tham gia các khóa học CME để đảm bảo chứng chỉ của mình hoàn toàn hợp lệ khi gia hạn Chứng chỉ hành nghề.

Đối tượng nào bắt buộc phải tham gia đào tạo CME?

Quy định về cập nhật kiến thức y khoa liên tục (CME) áp dụng cho một nhóm đối tượng rất cụ thể: đó là “người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh”.

Nói một cách chính xác, bất kỳ ai đã được cấp Chứng chỉ hành nghề (CCHN) và đang hoạt động trong lĩnh vực khám bệnh, chữa bệnh đều có nghĩa vụ tham gia CME để duy trì hiệu lực của chứng chỉ đó.

Điều này không chỉ áp dụng cho bác sĩ mà bao gồm tất cả các chức danh chuyên môn được quy định trong Luật Khám bệnh, chữa bệnh và được chi tiết hóa tại Chương III của Thông tư 32/2023/TT-BYT.

Các chức danh chuyên môn chính bắt buộc phải tích lũy CME bao gồm:

• Bác sĩ (với tất cả các chuyên khoa: y khoa, y học cổ truyền, răng hàm mặt, y học dự phòng).
• Y sỹ (đa khoa và y học cổ truyền).
• Điều dưỡng viên.
• Hộ sinh viên.
• Kỹ thuật y (bao gồm các chuyên ngành như Kỹ thuật viên xét nghiệm, Kỹ thuật viên hình ảnh y học, Kỹ thuật viên phục hồi chức năng…).
• Dinh dưỡng lâm sàng.
• Tâm lý lâm sàng.
• Cấp cứu viên ngoại viện.
• Lương y.
• Dược sỹ

Đối với các nhà quản lý hoặc bộ phận nhân sự (HR) tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, việc rà soát và đảm bảo toàn bộ nhân viên y tế có CCHN của mình hoàn thành nghĩa vụ CME là yêu cẩu tối quan trọng để đảm bảo tính pháp lý trong hoạt động của cơ sở

Các câu hỏi thường gặp về Chứng chỉ CME (FAQs)

Dưới đây là một số thắc mắc phổ biến nhất của người hành nghề xoay quanh việc tích lũy tín chỉ CME.

Chứng chỉ CME có thời hạn bao lâu?

Bản thân giấy chứng nhận CME không có “ngày hết hạn”.

Thay vào đó, nó là một minh chứng pháp lý xác nhận bạn đã hoàn thành số giờ tín chỉ đó. Giá trị của nó được dùng để tích lũy vào tổng số giờ tín chỉ bắt buộc trong một chu kỳ. Theo Thông tư 32/2023/TT-BYT, chu kỳ này là 05 năm liên tục (yêu cầu tối thiểu 120 giờ tín chỉ).

Chi phí học CME khoảng bao nhiêu?

Không có một mức chi phí cố định. Chi phí học CME phụ thuộc hoàn toàn vào đơn vị tổ chức và hình thức đào tạo:

• Hội nghị, hội thảo khoa học: Nhiều hội thảo chuyên ngành (do các Bệnh viện, Hội nghề nghiệp tổ chức) có thể được tài trợ và miễn phí tham dự cho cán bộ y tế.
• Các khóa đào tạo, bồi dưỡng ngắn hạn: Các khóa học chuyên sâu, cấp chứng chỉ (ví dụ: khóa 48 tiết, 120 tiết) thường sẽ có học phí do cơ sở đào tạo (trường đại học, bệnh viện) quy định.

Học CME khác chuyên khoa có được tính không?

Có, nhưng với điều kiện. Thông tư 32 (tại các Điều 4, 6, 7) luôn nhấn mạnh các hoạt động đào tạo phải “phù hợp với phạm vi hành nghề” hoặc “phù hợp với phạm vi chuyên môn”.

Ưu tiên: Người hành nghề được khuyến khích ưu tiên tham gia các CME đúng với chuyên khoa mình đang làm việc (ví dụ: bác sĩ Tim mạch học CME về Tim mạch).

Vẫn được công nhận: Tuy nhiên, các khóa học/hội thảo về kiến thức chung, mang tính bắt buộc cho mọi nhân viên y tế vẫn được công nhận, ví dụ:

• Quản lý chất lượng bệnh viện.
• An toàn người bệnh.
• Kiểm soát nhiễm khuẩn.
• Các quy định pháp lý mới trong khám bệnh, chữa bệnh.
• Kỹ năng giao tiếp, ứng xử với người bệnh.

Mất giấy chứng nhận CME thì phải làm sao?

Theo Điều 9 của Thông tư 32, các cơ sở tổ chức CME (bệnh viện, trường học, hội nghề nghiệp) có trách nhiệm “Quản lý và lưu trữ hồ sơ” của các khóa đào tạo mà họ tổ chức.

Do đó, nếu làm mất giấy chứng nhận, người hành nghề cần liên hệ trực tiếp với đơn vị đã tổ chức khóa học đó để yêu cầu trích lục hồ sơ gốc hoặc cấp lại bản sao hợp lệ.

Việc cập nhật kiến thức y khoa liên tục (CME) đã chính thức trở thành một nghĩa vụ pháp lý và là điều kiện bắt buộc để duy trì hiệu lực của Chứng chỉ hành nghề. Sự ra đời của Thông tư 32/2023/TT-BYT đã thống nhất quy định trên cả nước, yêu cầu người hành nghề tích lũy tối thiểu 120 giờ tín chỉ CME trong chu kỳ 05 năm.

Hãy chủ động kiểm tra số giờ tín chỉ CME bạn đã tích lũy và lên kế hoạch đăng ký các khóa học, hội thảo uy tín ngay hôm nay để đáp ứng đầy đủ các quy định mới nhất.